Tới dự có các đồng chí: Phạm Định Phong, Phó Cục trưởng Cục Di sản Văn hóa (Bộ VHTTDL); Nguyễn Văn Phú, Ủy viên BTV Thành ủy, Hiệu trưởng trường Chính trị Tô Hiệu; Nguyễn Minh Hùng, Thành Ủy viên, Phó Chủ tịch UBND thành phố; đại diện các sở, ban, ngành có liên quan; lãnh đạo xã An Phú; các tăng ni, phật tử Giáo hội Phật giáo thành phố Hải Phòng và đông đảo Nhân dân trong và ngoài xã đến dự.

Đại biểu, tăng ni và Nhân dân dự buổi lễ.

Chùa Trăm Gian hay còn gọi là chùa Vĩnh Khánh được xây dựng với quy mô lớn vào thế kỷ XVII, được trùng tu nhiều lần vào thế kỷ XIX. Kiến trúc hiện nay chủ yếu mang dấu ấn của những thế kỷ này. Chùa gồm nhiều công trình nhỏ, kiến trúc theo kiểu “nội công ngoại quốc” liên hoàn khép kín trên một diện tích trên 1.000m². Với những giá trị lịch sử và văn hóa to lớn, Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ VHTTDL) đã ra Quyết định số 168 ngày 03/5/1990 xếp hạng chùa Trăm Gian là Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia. Công lao xây dựng chùa được ghi nhận thuộc về các cụ tổ sư như Diệu Quang (thường gọi là cụ tổ rau, cụ tổ viên giác, cụ tổ viên tịch, cụ tổ viên hoàn, cụ tổ viên rong).

Đồng chí Phạm Định Phong trao Quyết định và đồng chí Nguyễn Minh Hùng tặng hoa chúc mừng xã An Phú và trụ chì chùa Trăm Gian.

Chùa Trăm Gian hiện lưu giữ một kho tàng cổ vật phong phú, phản ánh lịch sử và tín ngưỡng Phật giáo qua nhiều thế kỷ. Tượng Phật: gồm 57 pho tượng, trong đó có tượng Trúc lâm Tam tổ; Văn vật khác: Lưu giữ 12 đại tự, 12 câu đối, và 738 bản khắc kinh phật; Bia đá: có 7 bia đá khắc dựng vào các năm quan trọng như Chính Hoà 22 (1701), Vĩnh Thịnh thứ 2 (1706), Gia Long thứ 8 (1809)... Đây là những "trang lịch sử quý báu" giúp nghiên cứu về ngôi chùa.

Đồng chí Nguyễn Minh Hùng, Thành Ủy viên, Phó Chủ tịch UBND thành phố phát biểu tại buổi lễ.

Đặc biệt, chùa Trăm Gian còn bảo lưu được 864 mộc bản (gồm 40 bộ kinh sách và 01 phần tồn nghi), một di sản vô giá vừa được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Bảo vật quốc gia. Các mộc bản được khắc vào khoảng thời Hậu Lê (TK XVII) đến thời Nguyễn (TK XX), phần lớn là giữa thế kỷ XIX (triều vua Minh Mạng, Tự Đức). Trong đó, niên đại sớm nhất “Viên Giác kinh lược sớ” khắc năm Vĩnh Thọ thứ 3 - 1660, triều vua Lê Thần Tông; niên đại muộn nhất “Cứu thế chân kinh” (khắc năm Khải Định thứ 5 - 1920).

Một số mộc bản cổ được trưng bày tại chùa Trăm Gian.

Mộc bản tại đây phần lớn là các bộ kinh và luật lớn, lưu truyền rộng rãi trong Phật giáo như: Dược Sư kinh, Nhân Vương hộ quốc kinh, Đại phương quảng Viên Giác tu đa la liễu nghĩa kinh... Những mộc bản luận bàn, chú giải kinh điển như: Tịnh độ hoặc vấn, Tịnh Độ thập nghi... được biên soạn theo lối riêng, mang tính chất đặc biệt của sơn môn Bổ Đà - Yên Ninh và Thiền phái Lâm Tế thế kỷ XVIII về sau ở miền Bắc. Ngoài mộc bản chữ Hán chiếm đa số, chùa còn bảo lưu mộc bản ghi chữ Nôm như: Phật thuyết Giác thế quốc âm chân kinh, Nhân quả bản hạnh, Ngũ giới quốc âm, Thập giới quốc âm... Tuy số lượng nhỏ nhưng mang ý nghĩa lớn đối với văn hóa dân tộc.

Tham quan tìm hiểu về mộc bản.

Phát biểu tại Lễ công bố, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Nguyễn Minh Hùng nhấn mạnh: với tổng cộng 33 Bảo vật quốc gia và 3.981 di tích, trong đó có 02 di sản thế giới, Hải Phòng đang nỗ lực xây dựng thành phố trở thành trung tâm du lịch biển, văn hóa và di sản tầm khu vực, quốc tế. Đồng chí đề nghị: Sở VHTTDL chỉ đạo Bảo tàng thành phố và các phòng chuyên môn phối hợp chặt chẽ với UBND xã An Phú trong việc quản lý, bảo vệ, bảo quản và phát huy giá trị di tích nói chung và Bảo vật quốc gia Mộc bản chùa Trăm Gian nói riêng. Đảng ủy, UBND xã An Phú chủ động thực hiện công tác quản lý, bảo vệ di tích, xây dựng triển khai phương án bảo vệ tuyệt đối an toàn cho Bảo vật quốc gia. Thực hiện hiệu quả công tác tuyên truyền và lan tỏa giá trị về văn hóa, lịch sử, khoa học của di tích và Bảo vật quốc gia tới Nhân dân và du khách.