Tham dự Hội thảo, về phía lãnh đạo, nhà khoa học và đại biểu Trung ương có: Giáo sư, Tiến sĩ khoa học, Nhà giáo Nhân dân Vũ Minh Giang, Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam; Giáo sư, Tiến sĩ Trương Quốc Bình, Nguyên Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đỗ Văn Trụ, Chủ tịch Hội Di sản văn hóa Việt Nam; Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đặng Văn Bài, Phó Chủ tịch Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia; PGS.TS Tống Trung Tín - Chủ tịch Hội Khảo cổ học Việt Nam; PGS.TS Bùi Văn Liêm - Tổng Thư ký kiêm Phó chủ tịch thường trực Hội Khảo cổ học Việt Nam; PGS.TS Nguyễn Quang Miên, Nguyên Trưởng phòng Thí Nghiệm Khảo cổ học, Viện Khảo cổ học, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam; Tiến sĩ Nguyễn Văn Đoàn, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử quốc gia; Thiếu tướng Trần Ngọc Thổ, Nguyên Tham mưu trưởng Quân khu 7; Tiến sĩ Phạm Quốc Quân, Nguyên Giám đốc Bảo tàng lịch sử quốc gia; Tiến sĩ Nguyễn Đình Chiến, Nguyên Phó Giám đốc Bảo tàng lịch sử quốc gia.
Về phía lãnh đạo, các nhà khoa học thành phố Hải Phòng có các đồng chí: Lê Khắc Nam, Nguyên Phó Chủ tịch UBND thành phố; Vũ Đình Tiến, Phó Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch; Bùi Văn Vi, Phó Giám đốc Sở Tư pháp; cùng các chuyên gia, Nhà khoa học; đại diện các sở, ngành, đơn vị liên quan.
GS.TSKH Vũ Minh Giang, Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam; TS Nguyễn Văn Đoàn, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Việt Nam; ông Vũ Đình Tiến, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hải Phòng đồng chủ trì hội thảo.
Ngày 23/11/1945, Sắc lệnh số 65/SL được ban hành, đây là văn bản đầu tiên của Nhà nước ta đặt nền móng cho sự nghiệp bảo tồn di sản văn hóa dân tộc. Năm 2024, Luật Di sản văn hoá mới (có hiệu lực ngày 1/7/2025) đã kế thừa, phát triển từ Luật Di sản văn hoá năm 2001, được sửa đổi và bổ sung năm 2009, là cơ sở để bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể, di sản văn hóa vật thể của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia là bộ phận của di sản văn hoá. Di vật là hiện vật có giá trị về lịch sử, văn hoá, khoa học; đối với cổ vật giá trị đó mang tính tiêu biểu và có niên đại từ 100 năm trở lên. Đối với bảo vật quốc gia, giá trị được nâng tầm, thể hiện sự đặc biệt quý hiếm, tiêu biểu của đất nước.
Khung cảnh chương trình Hội thảo.
Ở Hải Phòng, hiện nay có doanh nhân Trần Đình Thăng đang sở hữu bộ sưu tập cổ vật đồ sộ về số lượng (với gần 500 cổ vật), đa dạng về chất liệu (gốm, đá, gỗ, kim loại...), phong phú về loại hình (lọ, hũ, âu, bát...). Đặc biệt, có đến 18 cổ vật đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận bảo vật quốc gia. như: sưu tập gốm men trắng An Biên (09 hiện vật), niên đại thế kỷ XI - XII (Quyết định số 2198/QĐ-TTg ngày 25/12/2021); Hai chiếc đĩa gốm men ngọc, niên đại thời Lý (thế kỷ thứ XI - XII), 01 đĩa gốm men lam tím, niên đại thời Lê Sơ (thế kỷ XV); 01 lư hương gốm hoa lam, niên đại thời Lê Sơ (thế kỷ XV); 02 đài đồng đốt trầm, nắp tượng nghê, niên đại thế kỷ XVI - XVII (Quyết định số 41/QĐ-TTg ngày 30/01/2023); 01 Bình đồng Đông Sơn (An Biên) thuộc văn hoá Đông Sơn, thế kỷ II - I trước công nguyên, 01 Bình gốm hoa nâu, niên đại thế kỷ XI - XII, 01 Lư hương gốm men lam xám, niên đại Hưng Trị (1588 - 1591) đời vua Mạc Mậu Hợp (Quyết định số 73/QĐ-TTg ngày 18/01/2024).
Ban Tổ chức Hội thảo đã nhận được 18 báo cáo tham luận của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý từ Trung ương đến địa phương, từ Hội đồng di sản văn hoá Quốc gia; Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam; Hội Di sản văn hoá Việt Nam; Viện Văn hóa Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch; Viện Khảo cổ học; Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Việt Nam; Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hải Phòng; Sở Khoa học và Công nghệ Hải Phòng; Bảo tàng Hải Phòng; Hội Di sản văn hoá Hải Phòng.
Ông Vũ Đình Tiến, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hải Phòng phát biểu khai mạc chương trình Hội thảo.
Tại chương trình Hội thảo, các đại biểu thảo luận 2 chủ đề lớn gồm: Những nội dung cơ bản về Bộ sưu tập cổ vật tư nhân An Biên - Hải Phòng: giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học, thẩm mỹ, giá trị kinh tế... Các báo cáo tập trung nghiên cứu những vấn đề giới thiệu giá trị bộ sưu tập; cảm nhận về bộ sưu tập; giá trị kinh tế của một số hiện vật sưu tầm trong nước và nước ngoài; đồ sứ và đồ đồng tiêu biểu trong bộ sưu tập; hoạt động bảo vệ, bảo quản, phát huy giá trị bộ sưu tập; Những nội dung cơ bản về nghiên cứu và phát huy giá trị Bộ sưu tập cổ vật tư nhân An Biên - Hải Phòng.
Các báo cáo tập trung nghiên cứu về công tác xác định niên đại bộ sưu tập; quy định của pháp luật về sưu tập tư nhân; hình thức sở hữu và chuyển quyền sở hữu đối với di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia; nguồn lực phát triển kinh tế từ bộ sưu tập; phát triển công nghiệp văn hoá Hải Phòng từ bộ sưu tập; ứng dụng khoa học, công nghệ trong sưu tầm, bảo tồn, phát huy giá trị di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia; trưng bày và phát huy giá trị bộ sưu tập.
Nội dung của các báo cáo tham luận trong Hội thảo đã trực tiếp nghiên cứu, nhận diện tổng thể giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học, thẩm mỹ, giá trị kinh tế của Bộ sưu tập tư nhân An Biên - Hải Phòng; nghiên cứu, trưng bày, phát huy giá trị bộ sưu tập phục vụ phát triển kinh tế, phát triển công nghiệp văn hoá Hải Phòng. Chất lượng các báo cáo khá tốt, có ý nghĩa thiết thực để thống nhất và nâng cao nhận thức khoa học về giá trị của bộ sưu tập. Ban Tổ chức Hội thảo mong muốn trong buổi Hội thảo hôm nay, các đại biểu sẽ tiếp tục thảo luận kỹ về các vấn đề khoa học nêu trên, hướng tới những kết quả tốt đẹp mà hội thảo đề ra.
Hội thảo khoa học: “Giá trị Bộ sưu tập cổ vật tư nhân An Biên - Hải Phòng” nhằm tiếp tục nhận diện sâu sắc, khoa học và đầy đủ hơn về giá trị của bộ sưu tập cổ vật tư nhân An Biên với tư cách là một phần của di sản văn hoán dân tộc, nguồn sức mạnh nội sinh, nguồn lực của sự phát triển văn hoá Hải Phòng. Từ đó, cung cấp những luận cứ khoa học để tham mưu cho thành phố đề ra chủ trương, nhiệm vụ và giải pháp phát huy giá trị di sản văn hoá trong thời gian tới.
P.V