Sáng 7/12, tại Trung tâm Hội nghị Quân khu 3 (Hồng Bàng), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hải Phòng phối hợp với Viện Văn học (Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam) tổ chức Hội thảo Khoa học Quốc gia với chủ đề “Di sản của Trạng trình Nguyễn Bỉnh Khiêm từ tầm nhìn hiện đại”.
Đồng chí Nguyễn Minh Hùng, Ủy viên Thành ủy, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng phát biểu khai mạc Hội thảo.
Tham dự Hội thảo có các đồng chí: Nguyễn Minh Hùng, Ủy viên Thành ủy, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng; Nguyễn Thành Trung, Ủy viên Thành ủy, Giám đốc Sở VHTTDL; Tiến sĩ Nguyễn Huy Bỉnh, Phó Viện trưởng Phụ trách Viện Văn học (Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam); PGS, TS. Trịnh Khắc Mạnh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Hán Nôm, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Hán Nôm; PGS, TS. Lâm Nhã Thìn, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội; PGS, TS. Trịnh Khắc Mạnh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Hán Nôm, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Hán Nôm; TS. Phạm Văn Ánh, Viện Văn học (Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam). Tham dự Hội thảo còn có các đại biểu là các Nhà khoa học, Nhà nghiên cứu, các Chuyên gia trung ương và địa phương; đại diện lãnh đạo các Sở, ban, ngành TP Hải Phòng; Trường Đại học KHXH&NV - Đại học quốc gia Hà Nội, Trường Đại học Hải Phòng; thành viên Ban vận động UNESCO vinh danh Trạng trình Nguyễn Bỉnh Khiêm; Hội Khoa học lịch sử Việt Nam; Hội Khoa học lịch sử Hải Phòng; Hội Di sản Hải Phòng; lãnh đạo UBND xã Nguyễn Bỉnh Khiêm; các Ban quản lý di tích liên quan đến Trạng trình Nguyễn Bỉnh Khiêm tại các tỉnh, thành phố: Hải Phòng, Hà Nội, Thái Bình; các trường học mang tên Nguyễn Bỉnh Khiêm…
Đồng chí Nguyễn Thành Trung, Ủy viên Thành ủy, Giám đốc Sở VHTTDL trình bày Báo cáo đề dẫn tại Hội thảo.
Hội thảo nhằm nghiên cứu đánh giá toàn diện, hệ thống nội dung, tư tưởng, triết lý minh triết, tinh thần khai sáng, nghệ thuật và các giá trị to lớn về văn học, thẩm mỹ, nhân văn, giáo dục, lý tưởng hòa bình, tầm ảnh hưởng quốc tế từ di sản của Trạng trình Nguyễn Bỉnh Khiêm. Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Nguyễn Minh Hùng nhấn mạnh: Hải Phòng – miền đất địa linh nhân kiệt, nơi lắng đọng biết bao tinh hoa lịch sử, văn hóa của dân tộc, với bề dày truyền thống văn hóa, nổi tiếng là vùng đất hiếu học và khoa bảng. Đây cũng là nơi nuôi dưỡng nhiều bậc hiền tài đóng góp cho đất nước… Sau hợp nhất, thành phố Hải Phòng hiện có 3.981 di tích lịch sử - văn hóa, trong đó: 1 Di sản Thiên nhiên Thế giới Quần đảo Cát Bà, 1 Di sản Văn hóa Thế giới Côn Sơn - Kiếp Bạc - Thanh Mai - Kính Chủ - Nhẫm Dương; 9 di tích, cụm di tích quốc gia đặc biệt, 257 di tích quốc gia, 722 di tích cấp thành phố, 33 bảo vật quốc gia cùng với 24 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và 1.289 lễ hội truyền thống… Nhằm tôn vinh những giá trị di sản văn hóa, danh nhân kiệt xuất của quốc gia, dân tộc. Uỷ ban nhân dân thành phố Hải Phòng phối hợp với các cơ quan trung ương tổ chức hội thảo khoa học cấp quốc gia về “Di sản của Trạng trình Nguyễn Bỉnh Khiêm từ tầm nhìn hiện đại”. Để có cơ sở khoa học phục vụ xây dựng hồ sơ theo quy định của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Liên hợp quốc (UNESCO), đề nghị UNESCO vinh danh Trạng trình Nguyễn Bỉnh Khiêm nhân dịp kỷ niệm 450 năm ngày mất (1585 – 2035).
Khung cảnh Hội thảo.
Tiến sĩ Nguyễn Huy Bỉnh, Phó Viện trưởng Phụ trách Viện Văn học phát biểu tại Hội thảo.
Trong báo cáo đề dẫn do đồng chí Nguyễn Thành Trung, Ủy viên Thành ủy, Giám đốc Sở VHTTDL trình bày đã nêu: Từ góc nhìn hiện đại, Nguyễn Bỉnh Khiêm không chỉ dừng lại ở vị thế một nhân vật lịch sử, mà đã trở thành một biểu tượng văn hóa, kết nối giữa truyền thống và hiện đại. Tư tưởng của ông có khả năng đối thoại với những hệ giá trị mới của thế giới, gợi mở nhiều định hướng cho giáo dục khai phóng, phát triển bền vững, giữ gìn bản sắc văn hóa và hòa hợp với tự nhiên, hàm chứa những giá trị vượt thời gian, vẫn có ý nghĩa sâu sắc đối với xã hội hôm nay. Sau hơn 2 tháng triển khai, Ban Tổ chức Hội thảo đã nhận được 59 báo cáo tham luận của các Nhà khoa học, Nhà quản lý, Giảng viên đến từ nhiều cơ quan, đơn vị. Nội dung Hội thảo tập trung vào 4 nội dung chính: Vấn đề văn bản học trước tác của Nguyễn Bỉnh Khiêm; Tư tưởng Nguyễn Bỉnh Khiêm từ tầm nhìn hiện đại; Tính nguyên hợp văn - sử - triết qua trước tác của Nguyễn Bỉnh Khiêm; Tiếp nhận di sản của Nguyễn Bỉnh Khiêm trong bối cảnh văn hóa đương đại. Hội thảo khoa học quốc gia “Di sản của Trạng trình Nguyễn Bỉnh Khiêm từ tầm nhìn hiện đại” không chỉ là dịp tri ân và tôn vinh một danh nhân văn hóa lớn của dân tộc, mà còn là cơ hội để chúng ta - những người đang kế thừa, tiếp nối và phát huy giá trị di sản văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên toàn cầu hóa cùng nhìn lại về ý thức, trách nhiệm trong việc gìn giữ, phát huy những giá trị đặc sắc, độc đáo, đa dạng về di sản Nguyễn Bỉnh Khiêm. Những giá trị di sản mà Trạng trình Nguyễn Bỉnh Khiêm để lại, đã vượt qua giới hạn thời gian và không gian, có sức sống mãnh liệt suốt hơn bốn thế kỷ qua, không chỉ tại Việt Nam, mà trên cả bình diện quốc tế, tiếp tục soi sáng con đường phát triển văn hóa Việt Nam hiện tại và tương lai.
PGS, TS. Trịnh Khắc Mạnh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Hán Nôm, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Hán Nôm phát biểu tại Hội thảo.
Giám đốc Bảo tàng Hải Phòng, Bùi Thị Nguyệt Nga phát biểu tại Hội thảo
Tại Hội thảo đã có nhiều ý kiến phát biểu của các Nhà khoa học, Nhà nghiên cứu, các Chuyên gia có giá trị sâu sắc. Từ các nội dung tham luận, đã khẳng định Nguyễn Bỉnh Khiêm là một người học rộng, tài cao; đỗ đạt và thành danh trên con đường công danh đã chọn; là người luôn gắn bó cuộc đời mình vì nhân dân, đất nước. Hội thảo khép lại, nhưng những giá trị di sản Trạng trình Nguyễn Bỉnh Khiêm, những gợi mở khoa học từ Hội thảo sẽ tiếp tục được nghiên cứu, kế thừa, phát huy qua đó góp phần làm rạng rỡ thêm văn hiến và bản sắc văn hóa Hải Phòng – Việt Nam trong dòng chảy văn hóa nhân loại. Kết quả Hội thảo sẽ góp phần cung cấp nhiều luận cứ khoa học, cơ sở thực tiễn để xây dựng hồ sơ đề nghị UNESCO vinh danh Danh nhân văn hóa Nguyễn Bỉnh Khiêm nhân kỷ niệm 450 năm Ngày mất (1585 - 2035).
Đại biểu tham gia Hội thảo.
Trạng trình Nguyễn Bỉnh Khiêm sinh năm 1491, mất năm 1585. Ông là người con ưu tú của làng Trung Am, huyện Vĩnh Lại, phủ Hạ Hồng, trấn Hải Dương (nay thuộc xã Nguyễn Bỉnh Khiêm, thành phố Hải Phòng). Ông là một trong những danh nhân kiệt xuất của thế kỷ 16, một học giả toàn tài với những đóng góp nổi bật trên các lĩnh vực chính trị, tư tưởng, giáo dục và văn chương. Trạng trình không chỉ để lại cho hậu thế kho tàng thơ văn Hán Nôm đồ sộ, mà còn là di sản tư tưởng minh triết mang giá trị vượt thời gian. Ông được xem là hiện thân của trí tuệ và đạo đức Việt Nam, là người kết hợp giữa tinh hoa của học vấn bác học với tri thức dân gian, thể hiện trong trước tác, sấm ký, lời dạy, giai thoại và đời sống văn hóa - tín ngưỡng của Nhân dân.

P.V